Aysel YÜCEL / OTONOMİ
TAYSAD Lideri Albert Saydam, Türk otomotiv dalında yeni model yatırımlarının yolda olduğunun sinyallerini verdi. Saydam, yılın son çeyreğinde açıklanacak yeni platform yatırımlarıyla Türkiye’nin otomotiv üretiminin milletlerarası raporlarda yer alan iddiaların üzerinde olmasını beklediklerini söyledi. Türkiye’de üretim yapan birkaç markanın yeni platform yatırımları için görüşme halinde olduğunu belirten Saydam, “Bu yatırım görüşmelerinin imzayla sonuçlanacağını umut ediyoruz. Lakin bu noktada iç pazar satışlarının seyrinin de belirleyici olacağını düşünüyoruz” dedi.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Albert Saydam, geçen hafta online düzenlenen basın toplantısında otomotiv bölümüne yönelik kıymetli değerlendirmelerde bulundu. Saydam, global raporlarda, Türkiye’nin 2021’e nazaran dünyadaki araç üretimi açısından 2022’de bir basamak atlayarak 12. sıraya yükseleceğinin öngörüldüğünü aktardı. Buna nazaran, 2021 yılında 1.332.000 adet olan Türkiye’nin toplam üretiminin yüzde 2 artışla 1.364.000 adete çıkacağı öngörülüyor. Lakin, birebir raporlarda Türkiye’nin 2023 yılında ise iki basamak gerileyerek 14. sıraya geleceği öngörülüyor. Bu öngörünün mevcutta anons edilen sayılara nazaran yapıldığını tabir eden Saydam, “Biz TAYSAD olarak, Türkiye’nin otomotiv üretim sayılarının bu raporların üzerinde olacağını öngörüyoruz. Memleketler arası raporlardan daha sağlıklı bilgilere ulaşabiliyoruz. Önümüzdeki 6 ayda çeşitli platform yatırım anonsları olacağını biliyoruz” dedi. Memleketler arası raporlar, 2023’te Türkiye’nin toplam otomotiv üretiminin bir evvelki yıla oranla yüzde 7 gerileyerek, 1.269.000 adet olacağı öngörülüyor. Lakin TAYSAD, önümüzdeki altı ay içerisinde açıklanacak yeni model yatırımlarıyla bu sayının 1.400.000 adete revize edileceğini öngörüyor. Bu da memleketler arası raporların yüzde 10.3 üzerinde bir üretim adetinde artış manasına geliyor. Saydam, bu öngörünün iç pazarın hareketlenmesine de bağlı olduğunun bilhassa altını çizdi.
Türkiye’ye birinci kere yatırım planlayanlar var
Honda’nın ülkedeki fabrikasını kapatmasının yahut WV’nin Manisa’daki yatırımından vazgeçmesinin küresel üretim stratejisi kapsamında alınan bir karar olduğunu, Türkiye ile ilgili bir bu durum olmadığını vurgulayan Saydam, yeni yatırımlar konusunda umutlu olduklarını belirtti. Doblo üretiminin İspanya’ya transfer edilmesinin de hatırlatılması üzerinde Saydam, “Bir yandan bir model gidiyor lakin başka yandan sonrası için daha büyük yatırım konuşuluyor. Hasebiyle TAYSAD olarak Türk otomotiv endüstrisinin önünün açık olduğunu düşünüyoruz. Bu yalnızca bir his değil. Karşımızdaki muhataplar, ana endüstriler bunu söylüyor. Türkiye’de yatırımı olmayan ana sanayi ve büyük tedarikçi firmaların CEO’ları, Türkiye’yi yakından takip ediyor. Şu anda tahminen anons etmek için erken ancak Uzakdoğulu firmaların Türk otomotiv endüstrisi ile yakından ilgilendiğini şimdiden söylemek isterim. Bu bahiste görüşmeler var. Şu anda Türkiye’de anons edilen tüm yatırımlar elektrikli araç üzerine. Şu anda olan batarya yatırımlarının ya da elektrikleşme yatırımlarının yakın gelecekte yapılan anonslarla devam edeceğini görüyoruz” biçiminde konuştu. DÜNYA’nın edindiği bilgiye nazaran, Çinli bir otomotiv ana sanayi firması Türkiye’ye yatırım yapmak için araştırma yapıyor.
Elektrikleşme konusunda Türkiye’de şu anda başlayan yatırımların yakın vakitte gerisinin geleceğini öngördüklerini vurgulayan Saydam, “Gelmek de zorunda. Zati şu anda ağır görüşmeler var. Yurt dışındaki elektrikleşme konusunda bir adım önde olan birçok firma Türkiye’de partner arayışında. Bunun da olumlu sonuçlarının önümüzdeki 6 ayda çeşitli yatırım anonsları olarak döneceğini biliyoruz Şu anda olan batarya yatırımlarının ya da elektrikleşme yatırımlarının yakın gelecekte yapılan anonslarla devam edeceğini görüyoruz” dedi.
Sadece Türkiye’de değil bütün dünyada elektrikli araçlara yatırım yapıldığını belirten Saydam, “Yeni yeni markalar duyuyoruz. Yalnızca Çin’de şu anda hiç araç üretmemiş ve birinci araç üretimini de elektrikli olarak planlayan 500’ün üzerinde start-up olduğu düşünülüyor Elektrikleşme son vakitlerde olduğu üzere ana odak noktası olacak” dedi. Saydam, Kuzey Afrika’nın da öngörülerin tersine otomotiv yatırımlarında rotayı elektrikli araçlara çevirdiğini söyledi.
İç pazar kritik rol oynayacak
Albert Saydam, yeni yatırımlar için iç pazarın seyrinin değerli olduğunu vurguladı. İhracatın uygun gittiğine, fakat iç pazarın potansiyelin altında olduğuna dikkat çeken Saydam, “İç pazar satışlarına baktığımızda Türkiye’nin basamak gerileyerek 19. sıraya geldiğini görüyoruz. Türkiye’de kişi başına düşen araç sayısı çok düşük. Münasebetiyle iç pazar büyük bir potansiyel barındırıyor. Bu potansiyeli görüyoruz, lakin ne yazık ki hala gerçeğe dönüştürmüş değiliz. Umuyoruz ki, bu mevzuda da hoş gelişmeler yaşanır” dedi.
Küresel çapta yaşanan enflasyon ve resesyon beklentisi konusunda da kıymetlendirme yapan Saydam, “Enflasyonist ortam devam edecek. Fakat en azından şu an stagflasyon gündemden düşmüş durumda. Zira biliniyor ki talep var. Bugünkü bilgilerle buna nazaran Türkiye’deki, Türk otomotiv endüstrisi olarak ihracatımızın olumsuz etkilenmeyeceğini düşünüyorum. Tahminen kısa vadede bir ölçü azalabilir ancak yeni nominasyonların devrede olduğunu biliyorum. Bu yeni nominasyonlar tedarik endüstrisinin geçen sene aldığı işlerin yeni platformlarının devreye girmesi gündemde son çeyrekte. Bunlar devreye girdiğinde satış, ihracat düşmeyecek, gayemizi yakalayabiliriz” dedi. Türkiye’nin yaklaşık 30 milyar dolar olan otomotiv ihracatını 40 milyar dolara çıkarabilecek bir potansiyele sahip olduğuna vurgu yapan Saydam, “Onun için bizim farklılığımızı, artı taraflarımızı ortaya koyarak bunu sağlamamız lazım. ‘Dünya küçüldü biz de küçülüyoruz. Dünyada resesyon var o yüzden biz de geriliyoruz’ demek yerine ‘Hayır, madem benim daha gidebileceğim çok yol var, onlar küçülürken ben miktarımı artırmalıyım’ demeliyiz. TAYSAD olarak bütün emelimiz bu” diye konuştu.
Rusya’dan yedek kesim talebi var Rusya’da otomotiv endüstrisinde yani araç üretiminin durma noktasına geldiğine dikkat çeken Albert Saydam, “Çünkü birden fazla AB firmalarının yapmış olduğu ortaklıklardı. Bu iştirakler şu anda askıya alındı, el değiştiriyor. Türkiye’ye yedek modül konusunda talepler geliyor ” dedi.
Tedarikçileri Amerika Kıtası’na yatırıma çağırıyorlar
TAYSAD Lideri Albert Saydam, Türk tedarikçilerin pandemi devrinde tüm dünyaya üretim muvaffakiyetini kanıtladığını tabir ederek, “2016’dan itibaren ‘Türkiye’de çizgiler durmaz, Türk tedarikçileri dünyadaki çizgisi durdurmaz’ sloganını söylüyorduk. Buna 2016’larda yahut pandemiye kadar muhattaplarımız biraz kuşku ile bakıyorlardı. İçinin ne kadar dolu olduğunu sorguluyorlardı. Lakin şu anda, bilhassa pandemiyle birlikte Türk otomotiv tedarik endüstrisinin bu mevzuda rakiplerine nazaran ne kadar hazır olduğunu ve oluşan problemlerde, bu değişkenlik ve karışıklık ortamında güvenilebilecek bir partner olduğunu görüyorlar. Bizi takdir ediyorlar, yeni platform çalışmalarında ya Türkiye’deki tedarikçileri tercih ediyorlar, ya da gelin yanı başımıza bu meselemizi çabucak yanımızda çözün diye açıkça davet ediyorlar” diye konuştu. Öbür yandan uzak coğrafyaların artık daha fazla gündemlerinde olduğuna işaret eden Saydam, “Pandemide Uzakdoğu’daki tedarik zinciri kırılmasından kaynaklı Türkiye’nin bilhassa Çin yerine Avrupa’nın muhtaçlığını karşıladığı vurgulanıyordu. Lakin madalyonun bir de öbür yüzü var. Bizim Amerika Kıtası’na da sevkiyatlarımız var. Amerika’da da bu tedarik zinciri kısıtları ve navlundaki artışlardan ötürü yanı başına gelmemizi istiyor. Bu bizim gündemimizde olacak” açıklamasını yaptı.
“Yılsonunda 14 milyar dolarlık ihracatı zorluyoruz”
Otomotiv ihracatında 2021 yılında eser kümeleri bazında yüzde 40 oranı ile en fazla hissesi alan tedarikçiler, 2022’de de liderliğini sürdürüyor. Bu yılın birinci yarısında 6.5 milyar dolarlık ihracata imza atan tedarikçiler, toplam otomotiv ihracatından yüzde 42 hisse aldı. Albert Saydam, yılsonu ihracat amaçlarını açıklayarak, şunları kaydetti: “Temkinli olarak, kolay bir matematiksel hesapla Euro’nun dolar karşısında kıymet kaybetmesine karşın 2022 sonunda 13 milyar dolarlık ihracat öngörebiliyoruz. Lakin asıl gayemiz 14 milyar dolar ihracat yapılması. 13 milyar dolar kesin, biz 14 milyar doları zorluyoruz. Bu da otomotiv tedarik sanayi olarak, Türkiye ihracatındaki hissemizi önemli manada artıracağımızın işareti” dedi. Otomotiv tedarikçileri, 2021 yılında yüzde 26 artışla 11.8 milyar dolarlık ihracata imza atmıştı.