Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TCMB geçen hafta aylık bazda yüzde 3 53 artışla yıllık yüzde Escort Şirinevler 73 5 düzeyine yükselen enflasyon sonuçlarına ait ‘Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunu yayımladı
TCMB tarafından yayınlanan Mayıs ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda şöyle denildi
Tüketici fiyatları Mayıs ayında yüzde 2 98 oranında Şirinevler Escort Bayan artmış yıllık enflasyon 3 53 puan yükselişle yüzde 73 50 olarak gerçekleşmiştir Bu periyotta tüketici yıllık enflasyonundaki artış alt kümeler geneline yayılırken bu gelişmeye en besbelli katkı temel mal ve Şirinevler Escort hizmet kümelerinden gelmiştir Mayıs ayında temel mal kümesinde yıllık enflasyon tüm alt kümelerde artış kaydetmiştir Hizmet kümesinde yıllık fiyat artışı ulaştırma hizmetlerinde görece yatay seyrederken lokanta otelde daha bariz olmak üzere başka alt kümelerde yükselmiştir Besin fiyatlarında yıllık enflasyon işlenmemiş besinde gerilerken işlenmiş besinde yükselmeye devam etmiştir Bir evvelki ay yüksek oranda artan taze meyve zerzevat fiyatlarında bu periyotta zerzevat fiyatları kaynaklı olarak kısmi bir düzeltme izlenmiştir Güç fiyatlarında şebeke suyu ve akaryakıt kalemleri öne çıkmıştır Bu periyotta milletlerarası emtia fiyatları döviz kuru gelişmeleri ve tedarik zincirinde süregelen aksamalarla üretici fiyatlarındaki artışlar sürmüştür Bu görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonlarındaki yükseliş devam etmiştir
Değerlendirmeler
Mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 2 98 oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 3 53 puan artarak yüzde 73 50 olmuştur Bu devirde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 4 43 ve 3 67 puan artarak yüzde 61 63 ve 56 04 olarak gerçekleşmiştir
Alt kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde bir evvelki aya nazaran temel mal hizmet besin güç ve alkol tütün altın kümelerinin katkıları sırasıyla 1 11 1 09 0 48 0 44 ve 0 41 puan artmıştır
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde aylık artış evvelki aya kıyasla B ve C endekslerinde bir ölçü düşüş kaydetmiştir Aylık fiyat artışları B endeksini oluşturan işlenmiş besin hizmet ve temel mal kümelerinde yavaşlamıştır Hizmet fiyatları Mayıs ayında yüzde 3 73 oranında yükselmiş küme yıllık enflasyonu 3 60 puan artışla yüzde 45 78 olmuştur Bu devirde yıllık enflasyon ulaştırma hizmetlerinde yataya yakın bir seyir izlerken lokanta otel kümesinde daha bariz olmak üzere öteki alt kümelerde yükselmiştir Lokanta otel alt kümesinde fiyatlar gerek yemek gerekse konaklama hizmetleri kaynaklı olarak yüzde 5 47 oranında artmış yıllık enflasyon 7 57 puan yükselişle yüzde 76 83 düzeyine ulaşmıştır Öteki hizmetler alt kümesi fiyatları yüzde 2 97 oranında yükselirken iki yıl ortadan sonra tekrar başlayacak olan hac ziyaretlerinin sürüklediği paket çeşit kalemi bu gelişmede öne çıkmıştır Ulaştırma hizmetlerinde fiyat artışları yüzde 5 14 genele yayılırken yüksek baz nedeniyle alt küme yıllık enflasyonu yatay seyrederek yüzde 78 16 olmuştur Mevsimsel tesirlerden arındırılmış bilgiler kirada aylık artışların bir ölçü hızlandığına işaret etmiştir Temel mal yıllık enflasyonu Mayıs ayında 3 74 puanlık yükselişle yüzde 65 32 düzeyine ulaşmıştır Bu devirde yıllık enflasyon tüm alt kümelerde yükselmiştir
Sağlam mal fiyatları altın hariç Mayıs ayında yüzde 2 14 oranında artarken küme yıllık enflasyonu yüzde 76 75 olarak gerçekleşmiştir Bu gelişmede büyük ölçüde mobilya araba ve beyaz eşya fiyatları belirleyici olmuştur Başka temel mallarda fiyat artışları küme geneline yayılmakla birlikte mesken ile ilgili paklık gereçleri şahsî bakım eserleri ve konutun bakım tamiratına yönelik gereçler öne çıkmış küme aylık enflasyonu yüzde 3 94 olmuştur Giysi ve ayakkabı kümesinde aylık fiyat artışı yüzde 4 63 oranında gerçekleşmiş yıllık enflasyon 3 52 puan artışla yüzde 29 27 ye yükselmiştir Güç fiyatları Mayıs ayında yüzde 2 90 oranında artmış küme yıllık enflasyonu 3 01 puanlık yükselişle yüzde 121 21 olmuştur Bu gelişmede yönetilen yönlendirilen kalemlerden şebeke suyu yüzde 6 48 ve TL cinsi petrol fiyatları ile akaryakıt yüzde 3 97 fiyatları belirleyici olmuştur Bu devirde katı yakıt fiyatlarındaki artışlar devam ederken tüp gaz fiyatlarında bir ölçü düşüş görülmüştür Besin ve alkolsüz içecek fiyatları Mayıs ayında yüzde 1 63 oranında artmış küme yıllık enflasyonu 2 53 puan yükselerek yüzde 91 63 olmuştur
Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 3 06 puan düşüşle yüzde 97 61 düzeyine gerilerken işlenmiş besinde 7 92 puan artışla yüzde 86 01 düzeyine yükselmiştir
İşlenmemiş besin kümesinde mevsimsellikten arındırılmış bilgiler zerzevat fiyatları kaynaklı olarak taze meyve ve zerzevat kaleminde fiyatların gerilediğine işaret ederken başka işlenmemiş besin kaleminde genele yayılan fiyat artışları izlenmiştir Bu kümede kırmızı et beyaz et ile sütün yanı sıra pirinç ve kuruyemiş yüksek katkılarıyla dikkat çekmiş yumurta ise fiyat düşüşüyle öteki alt kalemlerden ayrışmıştır İşlenmiş besinde ekmek ve tahıllar kaleminde fiyatların yüzde 3 65 oranında artmasıyla yıllık enflasyon yüzde 90 69 düzeyine yükselmiştir Başka işlenmiş besinde aylık fiyat artışı daha bariz olurken bu kümede peynir ve öteki süt eserleri başta olmak üzere katı sıvı yağlar çay kahve et eserleri şeker ve temaslı eserler öne çıkmıştır
Alkollü içecekler ve tütün eserleri fiyatları Mayıs ayında yüzde 6 53 oranında artmış yıllık enflasyon yüzde 66 62 düzeyine yükselmiştir Bu gelişmede üretici firmalar kaynaklı yapılan fiyat artışları belirleyici olurken bu kümenin aylık tüketici enflasyonuna katkısı 0 28 puan olmuştur Yurt içi üretici fiyatları Mayıs ayında yüzde 8 76 oranında artmış yıllık enflasyon 10 34 puan yükselişle yüzde 132 16 olmuştur
Son devir döviz kuru gelişmeleri emtia fiyatlarında ulaşılan yüksek düzeyler ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar üretici fiyatlarını olumsuz etkilemiştir Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde yıllık enflasyon orta mallarında yataya yakın seyrederken öbür alt kümelerde yükselmiş özellikte güç enflasyonundaki artış dikkat çekmiştir
Fiyat artışları alt kalemler geneline yayılırken elektrik gaz üretimi ile dağıtımı öteki madencilik ve taş ocağı eserleri besin eserleri içecekler inşaat bölümü ile kontaklı olan metalik olamayan mineral eserler ve ağaç eserlerindeki artışlar öne çıkmıştır Elektrik gaz üretim ve dağıtımı fiyatları aylık bazda yüzde 38 49 yükselirken bu gelişmede büyük ölçüde gaz imalatı fiyatlarındaki artış tesirli olmuştur