Çayır tırtılı, 1975 ve 2012 yıllarında da Trakya’daki ayçiçeği tarlalarını istila etmiş.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Sağlam, Trakya’da tesirli olan çayır tırtılının bölgede 1975 ve 2012’de de eserlere ziyan verdiğini belirtti.
Sağlam, çayır tırtılının (Lepidoptera) Marmara’da habitatı olan canlılardan olduğunu ve ortalarında ayçiçeğinin de bulunduğu yaklaşık 150 kadar bitki cinsinden beslendiğini söyledi.
Çayır tırtılının bu yılki kadar popülasyon göstermesini iklimsel değişikliklere bağlayan Sağlam, “Çevre direnci dediğimiz çeşitli şartlar var. Bu istikrarın içinde hem canlı hem cansız faktörler var. Cansız faktörler içinde bilhassa iklim şartları, sıcaklık, nem ve bölgenin yağış oranı direkt etkilemekte. Bilhassa iklim şartları bu böceklerin dönemsel olarak sayıca çok artmasına ve salgın yapmasına neden oluyor” diye konuştu.
İLK ARTIŞI 47 YIL EVVEL OLDU
Sağlam bölgede daha evvel de bu türlü bir popülasyon artışlarının yaşandığına dikkati çekti.
Çayır tırtılının salgın boyutundaki birinci popülasyon artışının 47 yıl evvel olduğuna işaret eden Sağlam, “Şu anda çayır tırtılı salgını ile karşı karşıyayız. Bu salgına baktığımızda 1975 yılında bölgemizde bu türlü bir salgın kayıtlarına rastlıyoruz. 2012 yılında tekrar misal bir salgın ile karşı karşıya kaldık. 2022 yılında tekrar bir salgın yapmış durumda” dedi.
Sağlam, çayır tırtılı dişisinin 400 yumurta bıraktığını nem, sıcaklık kuralları uygun olduğunda bırakılan tüm yumurtalardan tırtıl çıktığını kaydetti.
”TEK GAYRET KİMYASAL”
Çayır tırtılıyla fizikî, biyolojik, biyoteknik uğraş metotları kullanılabildiğini tabir eden Sağlam, lakin şu durumda kimyasal çabadan diğer alternatif bulunmadığının da altını çizdi.
Hızla sonuç vermesi bakımından üreticinin de tırtıldan kurtulma isteğini göz önüne alındığında kimyasal çabanın alanda tek tahlil olarak durduğunu belirten Sağlam, “Kimyasal çabada kullanılan ilaçlar çok kıymetli. Bu ilaçların kısa müddette tesirli olanları var daha da uzun süren tesirli olanlar da var. Bu türlü salgın durumunda öteki yararlı böcekleri de düşünerek, kimi alanlarda daha kısa müddet tesirli ilaçlar tercih edildi” dedi.
Sağlam, ilaçlamada kimi arı kolonilerinin de etkilendiğini söz etti.
ÖNCEKİ SALGINLARI GÖREN ÇİFTÇİ ANLATTI
Karavakılavuz Mahallesi’nde yaşayan 72 yaşındaki çiftçi Hamit Genç de çayır tırtılının ayçiçeği tarlalarını bu kadar istila etmesine birinci kez 1975 yılında şahit olduğunu söyledi.
O yıllarda uğraş koşullarının kıtlığına dikkati çeken Genç, “Tırtıl birinci kere 1975 yılında görüldü ancak hiçbir uğraş yapılamadı tırtıl yiyebildiği kadar yedi ömrü bitti, terk edip gitti fakat binlerce dekar arazi de gitti. O periyot hiç uğraş edemedik” dedi.
”TÜM TRAKYA’YA SALDIRDI”
Genç, bu yıl ise yaklaşık 2 hafta evvel bir kaç tarlada görülen tırtılın bir anda tüm Trakya’yı sardığını anlattı.
70 yaşındaki çiftçi Halil Demir de 2012 yılındaki çayır tırtılı salgınında da tarlasını tırtılların istila ettiğini söyledi.
O periyotta ilaçla uğraş ettiklerini anlatan Demir, lakin bu yılki salgının daha fazla olduğunun altını çizdi.