Selenay YAĞCI / İSTANBUL
Girişim yatırımları, 2022’nin ikinci çeyreğinde sürat kesti. Bu yılın ikinci çeyreği, 2021’in tıpkı devrinden bu yana en az yatırım yapılan çeyrek oldu. Bu yıl ikinci çeyrekte 79 yatırım çeşidinde 114 milyon dolar yatırım yapıldı. Teşebbüs yatırımlarının çeyreklere nazaran dağılımına bakıldığında Getir’in mega yatırımı (555 milyon dolar) çıkarıldığında geçen yıl ikinci çeyrekte, 205 milyon dolar yatırım yapılmıştı. 2020’nin ikinci çeyreğinde ise sırf 29 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı. Bu yılın ikinci çeyreğinde 10 milyon dolarlık yatırım ölçüsünün üzerinde sırf 2 mutabakat vardı. Bunlar Param Group ve Rubibrands’in aldığı yatırımlar oldu oldu.
Startups.watch’un aktiflikle açıkladığı datalara nazaran, 2022 birinci yarısında toplamda 140 yatırım çeşidinde 1 milyar 393 milyon dolar yatırım yapıldı. Tekrar Getir’in mega yatırımları çıkarıldığında geçen yıl ekosistemde 601 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı, bu yılın birinci yarısında da 625 milyon dolar yatırım yapıldı.
Yılın birinci yarısında toplam yatırımın yüzde 90’ını oluşturan 1 milyar 252 milyon dolar, yalnızca 6 teşebbüse yapıldı. Bunlar sırasıyla; Getir (768 milyon dolar ), Dream Games (255 milyon dolar), Insider (121 milyon dolar), Spyke (50 milyon dolar), Param Group (Açıklanmadı) ve Rubibrands (23 milyon dolar).
Yatırım büyüklüğü açısından; bakkal teslimatı, oyun, yapay zeka, SaaS ve pazarlama teknolojisi yılın birinci yarısının sıcak hususlarıydı. Yatırım adedi açısından; fintech, SaaS, AI, oyun ve e-ticaret öne çıktı. Birinci yarıda 23 fintech yatırım aldı. Son periyottaki regülasyonlar sayesinde hareketlilik yaşayan fintech dikeyi birebir vakitte en çok teşebbüs kurulan dikeyler ortasında yer aldı.
Oyun kesiminde yatırım manasında ikinci çeyrekte yavaşlık olsa da birinci yarı yıla bakıldığında rekorlar tazelendi. Türkiye’de birinci yarıyılda 13 oyun teşebbüsü toplamda 333 milyon dolar yatırım aldı. Yatırımlar bazında Türkiye İngiltere, Norveç, Finlandiya ve İsveç’in üstünde 1. sırada yer aldı. Startups.watch Kurucusu Serkan Ünsal, oyun kesiminin bölünerek büyüdüğünün, teşebbüslerde çalışmanın teşebbüs ekosistemini nasıl daha yeterli yerlere getirdiğinin en uygun örneği Peak olduğunu vurgulayarak, “Bir vakitler Peak’de çalışan 80 kişi daha sonra 65 teşebbüs kurdu. Bunlardan 28’i oyun teşebbüsü oldu” dedi.
Türkiye Muhteşem Lig’teki yerini korudu
Türkiye, yılın birinci yarısında Getir’in aldığı yatırımlarla Avrupa’da Hollanda, Estonya, Avusturya’nın üzerinde Muhteşem Lig’teki (1 milyar doların üzerinde yatırım) yerini korudu. Geçen yıl Şampiyonlar Ligi’ne çıkan, Fransa ve İngiltere ise Harika Lig’e geri döndü. Şampiyonlar Ligi’nde sırf İngiltere kaldı. İstanbul birinci yarı yılda Avrupa’da Londra, Paris, Berlin’in akabinde en çok yatırım yapılan 4’üncü kent oldu. Oyun yatırımları manasında ise Avrupa’da 1’inci sırada yer aldı ve Londra, Oslo, Helsinki ve Stockholm’ün üstünde yer aldı.
Kadın teşebbüsçüler rekor kırdı
İlk yarı yılda 140 yatırımın 36’sında bayan teşebbüsçü vardı. Bu son 5 yıldaki en yüksek oran oldu. Birinci yarı yılda kurulan teşebbüsler incelendiğinde ise teşebbüslerin yalnızca yüzde 15’i bayan teşebbüsçüler tarafından kuruldu. Geçen yıl bayan girişimcilere toplamda 66 milyon dolarlık yatırım yapılırken, bu yıl bu sayı 208 milyon dolara çıktı. Genel yatırımların içinde de bayan girişimcilerin hissesi yüzde 26’ya çıktı. Hande Çilingir’in kurucusu olduğu Insider, bu yıl 121 milyon dolar yatırım aldı. Bayan girişimcilerin olduğu şirketler ortasında en çok yatırım yapılanlar Spy ke Games, Space Runners, Revel Games, Düşyeri, Vispera, Kidly, Wellbees, Kolay IK ve Bolt Insight oldu.