Aysel YÜCEL
Yüksek vergiler ve enflasyonist baskı nedeniyle Türkiye’de arabaya erişim giderek zorlaşırken, talep ikinci ele kaymaya devam ediyor. Çip tedarikinde pandemiyle birlikte başlayan krizin sıfır kilometre araçlarda bulunurluk sorunu yaratması da ikinci el pazarını büyütüyor. Lakin spekülatif fiyat ortamı ve tüketicinin itimat sorunu yaşaması, bölümde kurumsal firmalara muhtaçlığı giderek artıyor. Bu durum yerli ve yabancı şirketlerin Türkiye ikinci el kesimine yatırım iştahını kabarttı.
Pazarın yeni oyuncusu ise Latin Amerikalı otomotiv teknoloji devlerinden Kavak oldu. Garajsepeti.com’u yaklaşık 40 milyon dolar yatırımla satın alan Meksikalı Kavak, Türkiye’de Carvak ismiyle dala tezli bir giriş yaptı. Carvak CEO’su Mehmet Çelikol, şirketin kuruluş kıssasını, Türkiye’de büyüme maksatlarını ve yeni yatırım planlarını birinci defa açıkladı.
Türkiye, ikinci el otomotiv alım satım ve yenileme alanında faaliyet gösteren Kavak Grup’un yatırım yaptığı 4. pazar. 2016’da Meksika’da kurulan ve kısa vakitte General Catalyst, Tiger, Spruce House, SEA, Founders Fund, Ribbit ve SoftBank üzere şirketlerden 1.6 milyar dolar yatırım alan Kavak, 2020’de Arjantin, 2021’de Brezilya’ya girdi. Gelişmekte olan pazarlara yatırım yapan şirketin bir sonraki durağı Türkiye oldu. Eylül 2021’de satın aldığı Garajsepeti. com’un kurucusu Mehmet Çelikol’u, 2022’de kurduğu Carvak’ın CEO’su yaptı. Mehmet Çelikol, tıpkı vakitte artık Kavak’ın küresel hissedarları arsında. Her yıl yüzde 100’ün üzerinde büyüyen Kavak, 5’ten fazla ülkeye daha yatırım planlıyor. Kavak’ın bedeli 8.7 milyar dolara ulaşmış durumda. Çelikol, Kavak’ın nakit bazında dünyanın en güçlü start-up’larından biri olduğunun altını çizdi.
İtimat problemini ‘yapay zeka’ çözüyor
Kavak’ın kurucularından Carlos Garcia Ottati, e-ticaret devi Amazon’un eski yöneticilerinden. E-ticarette bir sonraki büyük dalgalardan birinin otomotiv alanında olacağını öngörerek iki Meksikalı ortakla bu şirketi kurmuş. Carvak CEO’su Mehmet Çelikol, kümenin yatırım için gelişmekte olan pazarları tercih etmesini şöyle açıklıyor: “Meksika pazarı da bizim üzere. Pazarda inanç ve şeff afl ık sorunu var. İki kişinin birbiriyle araç alım satımında itimat boşluğu var. Bir de fiyatlandırmayla ilgili şeff afl ık muhtaçlığı var. Kavak’ın dünyada yapay zekalı fiyatlama algoritması var. Bir ülkeye girdiğinde olduğunuzda, büsbütün insansız fiyatlama yapıyor. Bu tüketiciye çok büyük bir inanç veriyor, kolaylık getiriyor. Bir çalışan için aracını randevu alıp satmak çok kuvvetli bir süreç. Kavak büsbütün insansız bir fiyatlamayla arabayı alıyor, yenileme merkezlerinde arabayı yeniliyor ve kendi showroom’larında satıyor.”
AVM’lere devasa showroom’lar açıyor
Şirket, teknoloji alanındaki savının yanı sıra en kıymetli satış kanalı olan showroom’larının büyüklüğüyle de dikkat çekiyor. Çelikol, dünyadaki en büyük showroom’lara sahip olduklarını vurguluyor. Showroom yatırımları için AVM’ler seçiliyor. AVM otoparkları showroom’lara dönüştürülüyor. Türkiye’de kısa müddette İstanbul’daki Vialand, Metrocity, Maltepe Park, Hilltown olmak üzere 4 AVM’ye yatırım yapılmış. Tedarik ise Türkiye’nin 15 farklı noktasından sağlanıyor. Şirket, Ankara ve İzmir üzere vilayetlerde de büyümeyi hedefliyor. Şirket, OSB’lerde yer bakıyor.
Amaç, bölgenin en büyüğü olmak
Carvak, 2025 yılının sonuna gelindiğinde yıllık 300 bin araba satmayı planlıyor. Carvak CEO’su Mehmet Çelikol, “300 bin adetlik satış bizi Ortadoğu, Afrika ve Doğu Avrupa’nın en büyüğü yapacak. Yani Kavak Türkiye’ye bölgenin en büyüğü olmak için giriyor. En büyük yatırım Türkiye’de olacak” dedi. 2025 sonuna kadar onlarca destinasyonları olacağını belirten Çelikol, öncelikli amaçlarının büyük kentler akabinde öbür vilayetlere yayılmak olduğunu söyledi. Kavak’ın globalde 8 bin 500, Türkiye’de de ise 500 çalışanı var. Çelikol, kısa müddette istihdamı ikiye katlama maksatları olduğunu söyledi.
Araçları yeniliyor, 15 ay garanti veriyor
Carvak’ın bölümde fark yarattığı alanlardan biri de sahip olduğu yenileme merkezi. Anadolu Yakası’nda bulunan yenileme merkez yaklaşık 2 bin araç yenileme kapasitesine sahip. Merkezde, tüketiciden alınan araba, tekrar ekspertizden geçiyor, akabinde fabrika çizgisine giren otomobil yenileniyor. Yenilemenin akabinde satışa çıkarılıyor. Mehmet Çelikol, “Bu sayede araca 15 aya kadar garanti verebiliyoruz. Uçtan uca tüm tecrübemiz tamam kendi işçimiz tarafından yapılıyor. Türkiye’de tam olarak bizimki üzere bir iş modeli yok. Dünyada da bizi kopyalamaya çalışıyorlar. Bizim iş modelimiz öncelikle şeffaflık sağlıyor. Akabinde yaptığımız yenileme sayesinde tüketiciye aracını itimatla kullanabilmesini sağlıyoruz” dedi.
Türkiye, dünyada üçüncü pazar
Türkiye ikinci el pazarına yönelik kıymetlendirme yapan Mehmet Çelikol, pazardaki büyüme potansiyeline dikkat çekti. Türkiye, Çin ve ABD’den sonra dünyanın üçüncü büyük ikinci el pazarı kıymet olarak. Adet olarak Brezilya yıllık 13 milyon adetlik satışla Türkiye’nin önünde. Fakat Brezilya’da 1-12 bin dolar olan bir araç Türkiye’de iki katına çıkıyor. Çelikol, Türkiye’de de satış adetlerinin Brezilya düzeyine çıkabileceğini öngörüyor.
Carvak’ın tüketiciye sunduğu 7 ayrıcalık
- Araca yapay zeka algoritmalarıyla piyasa bedelinde fiyat değerlemesi yapıyor, 10 bin TL’ye varan takas imkânı sunuyor.
- Fiyatsız üç ay garantiye ek olarak, Carvak Total ile garantiyi 15 ay/25 bin km’ye uzatma seçeneği sunuyor.
- Araçlar 240 nokta ekspertiz denetiminden geçerek, Carvak sertifikalı olarak teslim ediliyor.
- Araçlar özel tesislerde gerekli bakımdan geçerek tüketiciye ulaştırılıyor.
- Şartsız olarak 14 güne kadar aracı iade etme imkanı bulunuyor.
- Fiyatsız meskene teslim imkânı var.
- Mutabakatlı kurumlarla özel kredi ve sigorta planı sunuluyor.
Finanstan lojistiğe yeni şirket yatırımları yapacak
Mehmet Çelikol, Türkiye’de showroom dışında yeni yatırımlar yapacaklarını açıkaldı. Bilhassa yaptıkları işi destekleyecek, bilhassa hizmet dalındaki iş kollarına bakılıyor. Lojistik de yatırım alanlarından biri olabilir. Çelikol ayrıyeten, Türkiye’de bir finans şirketi kurma hazırlığında olduklarını belirterek, “Türkiye’de ‘Carvak Kapital’i kurmak için yavaştan hazırlıklara başlıyoruz. Bu şirketi birleşme yoluyla da kurabiliriz” dedi.