Mehmet KAYA / ANKARA
Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yayımlanan raporda, global merkez bankalarının sıkılaştırma siyasetlerine karşı gelişmekte olan ülkelerin sermaye çıkışını önlemek maksadıyla faiz artırımlarıyla karşılık bulduğunu lakin bu ülkelerin mahallî paralarında paha kaybı oluştuğu belirtildi. Çin ve Japonya üzere birtakım gelişmiş ülkelerin para siyasetini sıkılaştırmadığı belirtilen çalışmada, “Parasal sıkılaşma döngüsü global borçluluk seviyesinin yüksek olduğu bir periyotla çakışmaktadır. Bu durum hem gelişmiş ekonomilerde hem de yüksek borçlanma ve düşük rezervlere sahip gelişmekte olan ülkeler açısından değer arz etmektedir” denildi. Raporda ayrıyeten, mali sıkılaştırmanın ve gelişmekte olan ülke paralarının kıymet kaybının, global ekonomik aktivitedeki dengesizlikleri artırabileceği de vurgulandı.
Küresel enflasyonun ve sakinliğin öteki risklere eklendiği belirtilen raporda, ABD’nin enflasyona karşı sert faiz artışlarıyla verdiği reaksiyonun tedarik zinciri sıkıntılarını çözemeyeceği ve enflasyonu da beklenen ölçüde düşüremeyebileceği istikametinde görüşler olduğu da hatırlatıldı. Global olarak sakinlik işaretlerinin emtia fiyatlarında gevşemeye neden olsa da Rusya-Ukrayna savaşının bu fiyatlardaki düşüşü sınırladığı vurgulanan raporda, “Finansal piyasalarda ise değişen beklentilere nazaran daima fiyatlama yapılmakta ve global risk iştahı aşağı istikametli seyretmektedir. Resesyon ihtimali emtia fiyatlarında düşüşlere yol açmakla birlikte, savaş ve tedarik zinciri meseleleri bilhassa güç ve emtia fiyatlarında sert geri çekilmeleri sınırlamaktadır. Öbür taraftan emtia fiyatlarında ölçülü yükseliş bekleyen azımsanamayacak sayıda yatırımcı bulunmaktadır. Yavaşlayan ekonomik aktivite ve düşmeyen enflasyon beklentisinde olanlar stagflasyon muhtemelliğine işaret etmektedirler.” denildi. Büyümeye ait başka risk ögeleri ise iklim değişikliğiyle, bölgesel riskler olarak sıralandı.
Strateji ve Bütçe Başkanlığı raporunda, global pay senedi piyasasına ilginin Rusya-Ukrayna savaşıyla daha da azaldığına işaret edilirken kimi yükselen piyasa ekonomilerine ise ilginin arttığı yorumu yapıldı. ABD dolarının bedelinin yükseliş suratında bariz bir yavaşlama olduğu kaydedilen raporda, TL’nin dolar karşısındaki kıymet kaybında hızlanmaya işaret edildi.
CDS’ler 800 baz puan eşiğini aştı
Strateji ve Bütçe Başkanlığı raporunda, yükselen piyasa ekonomilerinin kredi temerrüt takası (CDS) puanlarının yükseldiği lakin birtakım ülkeler için yükselişin durduğu hatırlatılarak “2022 yılının birinci yarısında Arjantin’in CDS spreadlerindeki yükselmenin durduğu, Türkiye 5 Yıllık CDS spreadlerinin ise 800 baz puan eşiğini aştığı görülmektedir. Hakikaten Haziran 2022 prestijiyle Türkiye 5 yıllık CDS spreadlerindeki yıllık değişim 500 baz puan civarındadır” denildi.