Hipermetropi, kornea ve mercekte kırılan ışıkların görme merkezinin gerisinde odaklanması sonucu oluşan bir problemdir. Yaygın olarak “Yakını görememe hastalığı” olarak bilinse de hipermetropisi olan bazın hastalar hem yakını hem de uzağı uygun derecede görebilir.
Buradaki kritik nokta, bu bireylerin göz içindeki mercek sisteminin olağan şahıslara nazaran daha fazla çalışmasıdır. Hipermetropi büyük oranda çocukluk periyodunda başlayan bir görme kusurudur. Ve bu hastaların göz yuvarlağı olağan şahıslara nazaran daha küçüktür; yeteri kadar büyümemiştir.
Yakını göremeyen yani hipermetrop olan bireyler ekseriyetle bir şeyler okurken harf yahut satırları kaydırdıklarını ve harflerin iç içe geçmiş gibi olduğunu söylerler. Uzun müddetli okumalardan, bilgisayar kullanımlarından sonra da göz etraflarında ve başlarında ağrı oluştuğundan şikayet ederler.
HİPERMETROP BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hipermetropi meselesinin en önemli belirtileri şu formda sıralanabilir:
-Yakın nesneleri bulanık görme
-Gözleri kısarak bakma
-Gözde yorgunluk, kızarıklık
-Gözlerde kayma
-Göz tembelliği
-Göz kapağı kenarlarında kızarıklık
-Odaklanma zorluğu
-Gözlerde gerginlik hissi
-Şiddetli göz ve baş ağrısı
-Gece bulanık görmek…
-Sık sık göz kırpma
Görülen şikayetlerin yoğunluğu, hipermetropinin derecesi ne kadar fazlaysa o kadar bariz olur. Fakat hipermetropi sorunu kimi hastalarda hiçbir şikayete sebep olmayabilir. Hatta farklı bir göz şikayetinden gidilen göz hekiminde muayene sırasında tesadüfen bile öğrenilebilir. Şayet hipermetropide yüksek dereceler varsa yakın görmede büyük ölçüde olumsuzluk kelam hususudur.
HİPERMETROP NEDEN OLUŞUR?
Basit hipermetropi gözdeki farklı kusurlar nedeniyle oluşabilir. Nedenlerine bağlı olarak kolay hipermetropi eksenel, kurvatür ya da indis hipermetropisi olarak ayrılabilir.
Eksenel hipermetropi: En sık gözlenen hipermetropi nedeni olan eksenel hipermetropi, gözün ön art uzunluğunun olağandan kısa olmasından kaynaklanır. Yenidoğanlarda ekseriyetle hipermetropi bulunmasının nedeni de budur.
Eğim (kurvatür) hipermetropisi: Bu tip hipermetropi, gözün kırıcı ortamları olan kornea ve lensin yüzey değişikliklerine bağlı olarak ortaya çıkar.
İndis Hipermetropisi: Lensin kırılma indisindeki değişikliklere bağlı olarak gelişen hipermetropidir. Yaşlılık ve diyabet ile ilgili olarak gelişebilir.
HİPERMETROP TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Hipermetropi tedavisinde gaye, ışığın retina üzerinde yanlışsız yere yani ön tarafa düşürülmesini sağlamaktır. Bu emelle ince kenarlı dış bükey mercekler kullanılır. Bu mercekler + olarak reçetelendirilir. Hipermetropi tedavisinde gözlük, kontakt lens ya da cerrahi operasyon seçenekleri bulunmaktadır.
Gözlük: En sık kullanılan ve tercih edilen tedavi formudur. Pratik olması, fazla bakıma gereksinim duymaması ve ucuz olması nedeniyle gözlükler, hipermetropi kusurlarını düzeltmede en sık tercih edilen merceklerdir. Bunun yanında hipermetrop derecesi arttıkça gözlük camı kalınlaşacağından, manzara kalitesinde bozulma meydana gelebilmektedir.
Kontakt lens: Kontakt lens gözün direkt üzerini kaplar. Kullanırken hijyen kurallarına dikkat edilirse çoğunlukla sorun çıkartmaz.
Hipermetrop ve öbür göz kusurlarında en çok sorulan sorulardan biri kontakt lensin mi, gözlüğün mü tercih edilmesinin daha avantajlı olduğudur. Hem gözlüğün hem de kontakt lenslerin kendilerine nazaran avantajları bulunmaktadır.
Kırma bozukluklarındaki gözlük avantajları şu biçimde sıralanabilir:
-Gözlük kullanımı göze dokunma gereksinimini azaltır ve böylelikle göz enfeksiyonu riskini azaltabilir.
-Kuru ya da hassas gözlerde, kontakt lensler üzere rahatsızlığı kötüleştirmez.
-Kontakt lenslerden daha ucuzdur.
-Rüzgar ve toz üzere çevresel etmenlere karşı bir muhafaza sağlayabilir.
Bununla birlikte gözlük kullanmanın da kişi için birtakım zorlukları olabilir. Bunlar şu biçimde sıralanabilir:
-Gözlük gözden 12 mm uzağa yerleştirildiğinden periferal görüşü azaltır.
-Gözlük hava, yağmur üzere hava kurallarından etkilenir ve buğulanma -oluşturabilir.
-Dikkatli seçilmezse gözlükler burun ve kulak üzerinde baskı oluşturabileceğinden, rahatsızlık hissi yaratabilir.
Lens kullanımının avantajları:
-Özellikle sık sık spor ya da antrenman yapan şahıslar, gözlüğün düşme ihtimaline karşı lensi tercih ederler.
-Lensler hava şartlarından etkilenmezler.
-Periferal görüş lenslerde etkilenmez.
Lens kullanımının dezavantajları:
-Lenslerin bakımı gözlükler kadar pratik değildir.
-Hijyen kurallarına çok dikkat etmek gerekir.
-Oksijen geçirmeyen lensler, göz kuruluğu üzere meseleleri artırabilir.
Cerrahi Müdahaleler: Kırma kusurlarında uygulanan cerrahiler daha çok miyopide tercih edilse de, hafif ve orta dereceli hipermetropide de bu ameliyatlar uygulanabilir.
LASIK (Laser-assisted in situ keratomileusis): Lasik tekniği ile korneanın ön kısmından bıçaksız lazer ile ince bir katman kaldırılarak alt tarafa Excimer lazer uygulanarak numara düzeltilir. Halk ortasında göz çizdirme olarak bilinen LASIK ameliyatları herkese uygulanamaz. LASIK ameliyatı 18 yaşını dolduran ve son 1 yılda göz numarasında değişiklik saptanmayan bireylere uygulanabilir. LASIK ameliyatının uygulanıp uygulanamayacağı ayrıntılı bir göz muayenesi ile anlaşılabilmektedir.
Ameliyattan evvel sürecin uygulanacağı kornea dokusunun kalınlığı, eğimi ve biyomekanik gücü değerlendirilmekte ve keratokonus, katarakt ve şiddetli göz kuruluğu üzere ameliyata mahzur teşkil edebilecek bir durum olup olmadığı araştırılmaktadır. Ayrıyeten göz kayması (şaşılık) olup olmadığı değerlendirilmekte ve ayrıntılı bir retina muayenesi ile mümkün retina yırtık ve deliklerinin tespiti de yapılmaktadır. LASIK ameliyatları günümüzde hipermetropide 6 numaranın altındaki hastalara uygulanabilmektedir. LASIK ameliyatlarından sonra düzgünleşme süreci süratlidir ve başka kornea ameliyatlarından daha az rahatsızlık hissi vardır.
LASEK (Laser-assisted subepithelial keratectomy): LASEK tekniği ise kornenın ön kısmındaki ince tabakayı kaldırmadan uygulanan Excimer Laser sürecidir. Kornea yapısının LASIK ameliyata olmaya uygun olmadığı durumlarda sıkça uygulanmaktadır.
PRK (Photorefractive keratectomy): Bu uygulama LASEK’e benzeridir. Farkı, PRK’de korneanın en üstünde bulunan ve epitel olarak isimlendirilen ince canlı dokunun büsbütün sıyrılarak alttaki dokuya Excimer Lazer’in uygulanması sürecidir.
Göz içi Lens İmplantasyonu: Son devrin tanınan tedavi sistemlerinden biri olan göz içi lens implamantasyonu, yüksek numaralı görme kusurlarında lazer tedavisi uygulanamayan hastalara yapılır. İris önüne ve iris gerisine yerleştirilen çeşitleri bulunmaktadır.
Kırma bozukluklarının tedavisinde hasta ameliyatı tercih ediyorsa, kendisine uygun olan tedavi, göz tabibinin yaptığı muayene sonrasında belirlenir. Size uygun tedavi seçeneğini öğrenmek için göz doktorunuza başvurabilirsiniz.
GİZLİ HİPERMETROP BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bu sorun genelde ilköğretim okulu öğrencilerinde görülür. Teşhis edilemezse daha önemli sıkıntılara neden olur. Genelde bu çocuklar uzak ve yakını net ve güzel görür. Lakin yalnızca okuma yaparken ve bilhassa de geceleri görme sorunu yaşarlar. Bu sıkıntıyla birlikte baş ağrısı, beğenilen yorgunluk olur. Bu durum okulda başarısızlığa da sebebiyet verir. Bundan korunmak için çocukları rutin göz muayenesine götürmek gereklidir.
HİPERMETROPTA GÖZLÜK KULLANILIRSA DERECE İLERLER Mİ?
Gözlük kullanmakla derece çok fazla ilerlememektedir. Lakin, hipermetropların gözlerindeki mercek sistemi olağandan daha fazla çalışır ve eksiği telafi eder. İşte bu sistem gereksinimden fazla numara kullanılırsa fazla çalışmaktan vazgeçebilir ve artık gözlüksüz kalmaya ya da düşük numaralara razı olmayabilir, böylelikle eskiye nazaran daha yüksek bir numaraya muhtaçlık olabilir.