Eray ŞEN / ADANA
Bünyesinde 30 federasyon ve 286 dernek ve 50 bini aşkın şirketin bulunduğu Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) Lideri Süleyman Sönmez, iktisatta yaşanan gelişmeleri kıymetlendirdi. Misyona gelmesinin üzerinden dört ay geçen Lider Sönmez’in açıklamalarında, son günlerde işletmelerin finansmana ulaşmada yaşadığı meseleler öne çıktı. İşletmelerin finansmana erişiminin ‘inanılmaz zorlaştığını’ söz eden Sönmez, “Kredi alabilecek olsak da yüzde 50’lere dayanan kredi faizi, ne yazık ki yatırımcıyı yatırım yapabilecek durumdan uzaklaştırıyor. Bizler ekonomimizin, iktisat idaremizin paydaşlarıyız, onların ortaklarıyız. Hasebiyle yapmış olduğumuz çalışmaların, ülkeye bir katma paha yaratmanın dışında olmadığını da belirtmek istiyorum” dedi.
“İşletmeler 150 milyar liralık paketi bekliyor”
Hükümet tarafından KGF dayanaklı 150 milyar TL’lik paketinin açıklanmasına karşın şimdi sürece alınmadığını hatırlatan Sönmez, şöyle devam etti: “İşletmelerimizin bu istikametteki beklentileri devam ediyor. Bu türlü bir devirde kredi musluklarının bırakın kapanmasını, kısılması dahi iktisatta çarkları yavaşlatan bir süreci başlatabilir. Münasebetiyle işletmelerimiz, finansmana ne kadar uygun koşullarda ve ne kadar kolay erişebilirse, üretime, yatırıma ve istihdama da birebir oranda takviye verebilir. Bu noktada özel bölüm, kalkınmanın karşısında değil yanındadır, destekçisidir; yani ortağıdır. Hükümetimizin ve iktisat idaremizin, kendisine özel kesimi ortak olarak görmesi gerektiğini düşünüyoruz. Münasebetiyle özel dalın, üretimde devamlılık sağlayabilmek ismine gerçekleştirdiği stok mantığını, piyasada fiyat yükseltme ve manipülasyon odaklı stokçuluk anlayışından ayırmak ve o denli kıymetlendirmek daha uygun olacaktır.”
“CDS yatırımcının iştahını kapatıyor”
Ekonomi ikliminin üretim, yatırım ve istihdamı ‘güven, istikrar ve öngörülebilirlik’ olarak üç eksende beslediğini söyleyen Sönmez, “Hali hazırda bu eksene en çok hasar veren öge, ülkemizin yatırımcılar nezdindeki risk algısıdır. 850-900 bandında olan CDS, yani ülke risk algımız, 2008 yılındaki düzeyin üzerinde. Bu durum yatırımcıların iştahını kapatırken, işletmelerimizin de memleketler arası fonlara ve kredi imkanlarına yüksek faizler ile ulaşmasına neden oluyor. Para ve maliye siyasetleri ile yürüyebileceğimiz yolu yürüdük. Artık esaslı yapısal ıslahatlar ile itimat, istikrar ve öngörülebilirliği yakalamamız gerekiyor” dedi.
İşletme sermayesi gereksinimi giderek artan KOBİ’lerin, başta emtia olmak üzere girdi maliyetleri artışı kaynaklı meseleler ve finansmana erişimde yaşadığı zorluklara karşın iş dünyasının yatırım inancını kaybetmediğini aktaran Sönmez, “Bu durumun sürdürülebilir olması için iktisatta istikrarın sağlanmasına, yatırım iklimini güçlendirecek siyasetlere gereksinim duyuluyor. Rekabetçilikte sanayi odaklı, üretim odaklı yeni bir kıssa yazmamız gerekiyor. Ekonomimizin yaşadığı meçhullüğü artırmanın kimseye bir yararı yok. Artık büyümeden fazla, kalkınma odaklı bir ekonomik modele geçmemiz gerekiyor” dedi.
“Hukuk yoksa iktisat yok”
Sönmez, faiz-kur-enflasyon sarmalından kurtulmanın ve riskleri düşürmenin yolunun hukuktan geçtiğini vurgulayarak, “Hukuk yoksa iktisat yok. Adalet yoksa itimat yok. Fikir ve tabir özgürlüğü yoksa girişimcilik, yenilik ve gelişme yok. O nedenle enflasyon dahil yapısal meselelerimizle gayretin yolu, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığından geçiyor” tabirini kullandı.
Dünyadaki gelişmelerin iktisada yansımalarını pahalandıran Sönmez, şunları kaydetti: “Savaşın tesiriyle evvel önemli bir güç krizi, akabinde da besin krizi ile karşı karşıya kalırken; Irak ve Suriye başta olmak üzere yakın etrafımızda bir ateş çemberi ile sarılmış durumdayız. FED’in 41 yıl sonra 75 baz puanlık bir faiz artışı ile devam ettirdiği dünyanın geneline yayılan yüksek enflasyonla gayret etme planını; ABD, AB ve Çin üzere global iktisada taraf veren ülkelerde, büyümenin yavaşlaması hatta resesyon riski tartışmaları izliyor. Bilhassa gelişmekte olan ülkelerde bir kalkınma sorunu olarak gördüğümüz yüksek enflasyon fakirleştiren bir büyüme yaratıyor. Dünyanın gelişmiş ülkeleri ile, gelişmekte olan ülkeleri, enflasyona karşı faiz silahını, yerinde ve vaktinde, gerekirse şahin siyasetlerle kullanırken, ülkemiz izlediği iktisat siyaseti ile önemli olarak ayrışıyor.”
Yapısal ıslahat şart
TÜRKONFED Lideri Sönmez, toplantıda Dünya Gazetesi Adana Hatay Osmaniye Bölge Temsilcisi Selçuk Altun’un, dün açıklanan yüzde 79.6 enflasyonun, iktisada yansımalarıyla ilgili sorusunu, şöyle yanıtladı: “Ne yazık ki hem gelişmekte olan, hem gelişen ekonomilerden ayrışıyoruz. Bu da bizim yapısal problemlerimizden kaynaklanıyor. Güç, emtia bütün dünyada artıyor fakat bizde bunun enflasyonu yansıması neredeyse 10 kat fazla. Bununla ilgili tahlil tekliflerimizi devir periyot paylaşıyoruz; buradaki en kıymetli bahis yapısal ıslahat, bunu yapmamız lazım. Ve siyaset faizimizin iş dünyasına hakikat oranda yansıması lazım. Ayrıyeten KGF de bir tahlildir, bunun da sağlıklı bir kontrolle, ne için alındığı, ne için kullanıldığına bakarak, şeffaf bir formda denetlenerek, endüstricinin bunu kullanması sağlanmalı.”
TÜRKONFED doruğu 3 Aralık’ta Adana’da yapılacak
TÜRKONFED’in 24. Teşebbüs ve İş Dünyası Zirvesi’ni Adana’da gerçekleştireceklerini açıklayan Sönmez, şu bilgileri verdi: “Lojistik altyapısı ile ülkemizin kıymetli bir ticaret kapısı, ihracattaki dışa açılan yüzümüz olan Adana ve Mersin’in bilhassa tarım ve güçte değerli bir bölgesel çekim merkezi olma potansiyeli ile Çukurova iş dünyasının üretim ve yatırım motivasyonu bu kararımızda tesirli oldu. TÜRKONFED’in ‘Hayalimizdeki Türkiye’ vizyonu çerçevesinde Anadolu’yu kalkınmanın itici gücü yapmak için çıktığımız yolda, Adana ve Mersinimiz yani Çukurova kilit ehemmiyette. Tepemiz Çukurova’nın potansiyelini, Adana ve Mersin ile harekete geçirmemiz için kıymetli bir sinerji yaratacak.” Doruğa Türkiye’nin dört bir yanından 350 iş beşerinin katılmasını hedeflediklerini söyleyen Sönmez, TÜSİAD ve TÜRKONFED’in evvelki devir liderleri ile birlikte üye federasyon ve dernek liderlerinin, lokal ve bölgesel kent aktörlerinin, iş dünyasının ve sivil toplumun da iştiraki ile kapsayıcı bir iş birliği sürecini de başlatacaklarını vurguladı.