Şebnem TURHAN
Dolar TL de aybaşında başlayan yükseliş 16 bariyerinin de problemsizce aşılmasının akabinde süratle Büyükesat Escort sürüyor Evvel 20 Aralık tan bu yana geçilmeyen 15 direncini kıran dolar TL pazartesi günü kabine toplantısından enflasyona endeksli eserin çıkacağı beklentisiyle bir duraklasa da beklentiler gerçekleşmeyince 16 lira bariyerini Beşevler Escort de sıkıntısızca aştı 9 Mayıs ta 15 lirayı geçen dolar yalnızca 15 günün akabinde 16 lirayı da aştı Dün de dolar TL 16 37 lirayı geçti
PPK da bir değişiklik Cebeci Escort beklenmiyor
Süratle yükselen dolar TL nin gölgesinde bugün Merkez Bankası Para Siyaseti Heyeti toplantısı yapılacak Yüzde 70 e dayanan nisan enflasyonu ve kurdaki çalkantının da etkileyeceği yüksek çıkması öngörülen mayıs enflasyonuna rağmen PPK dan yüzde 14 siyaset faizinde bir değişiklik beklenmiyor Piyasa uzmanları dün bilhassa ağır bir kurumsal talep yaşandığını yabancı çıkışının da hala sürdüğünü belirtirken kamunun piyasada aktif olmadığını lisana getirdi Analistler 16 5 17 düzeylerine hakikat hareketin sürebileceğini söylerken milletlerarası kurumlar ve yurtiçi piyasa uzmanlarının yılsonu dolar TL beklentileri de yükseldi
Dolar TL dün gün içinde yüzde 1 5 bu hafta yüzde 3 bu ay yüzde 10’u aşan yükseliş yaşadı Yılbaşından bu yana dolar TL’deki çıkış ise yüzde 22’yi buldu Türkiye nin 5 yıllık ifl as risk primi CDS leri evvelki gün 730 puana çıkarken dün 724 puan düzeyinde bulunuyordu Memleketler arası yatırım bankası HSCB dün dolar TL için yılsonunu varsayımını 16 5 tan 17 5 liraya yükseltti Banka ekonomistleri ayrıyeten 3 çeyrekte enflasyonun yüzde 90’lara yaklaşabileceğini de öngördü Merkez Bankası Piyasa İştirakçileri Anketi nde de iştirakçilerin yılsonu dolar TL beklentisi 17 57 lira düzeyinde bulunuyor
Enflasyona 5 6 puanlık kur tesiri gelebilir
Dolar TL de yükseliş aslında çok yüksek düzeylerde bulunan ve beklentilerin daha da yükselmesi tarafında olan tüketici enflasyonuna da olumsuz tesirde bulunuyor Uzmanların hesaplamasına nazaran dolar TL kurunda gerçekleşen yüzde 10 luk artışın enflasyonu 2 3 ayda yüzde 2 düzeyinde artırıyor Son periyotta bu tesirin en az yüzde 5 6 ya çıktığını kaydeden ekonomistler kurların biraz daha bu türlü devam etmesi durumunda önümüzdeki iki ayda enflasyona 5 6 puan ek kur tesiri gelmesinin beklenen olduğuna dikkat çekiyor
Piyasa uzmanlarının verdiği bilgiye nazaran kamu son günlerde piyasada çok faal satış yapmasa da yer almasa da IMF tarifli net memleketler arası döviz rezervlerinde kayıp sürüyor Ekonomist Haluk Bürümcekçi nin yaptığı hesaplamalara nazaran TCMB’nin döviz satışları ocak nisan devrinde 30 milyar doları aştı Bürümcekçi satışların mayıs ayında daha da ağırlaştığını günlük analitik bilanço datalarından hareketle söylenebileceğini belirterek Nitekim banka swapları ile düzeltilmiş net milletlerarası rezerv büyüklüğünün mayıs ayı birinci 20 günü sonunda 7 7 milyar dolar daha gerilediğini hesaplamaktayız dedi Merkez Bankası nın geçen haftaya ait döviz rezervleri bugün açıklanacak datalarda görülecek Evvelki hafta net memleketler arası döviz rezervi bir haftada 3 5 milyar dolar düşüşle 11 53 milyar dolara gerilemişti
Döviz sağlayıcı yeni bir araç bulunmalı
Reuters’ın haberine nazaran de birçok döviz işlemcisi de benzeri formda mayıs ayı başından beri TCMB’nin döviz satışlarına sürat verdiğini ve günlük net 0 5 milyar dolar üzerinde rezerv kaybına neden olacak döviz satışı yapıldığını ve bunun da geçtiğimiz aylara nazaran satışların arttığı manasına geldiğini belirtti
Öte yandan Merkez Bankası nın rezerv artırıcı atılımlarında de ihracat ve turizm gelirinin yüzde 40 ının satılması dışında kur muhafazalı TL mevduatta bir sakinlik yaşanıyor Uzmanlar rezerv artırıcı ve kuru dengeleyici siyasetlere devam edilecek ise yeni bir döviz yaratıcı atılım gereksinimi olduğuna dikkat çekerken enflasyona endeksli tahvil olarak bir müddettir konuşulan eserin bilhassa bireysellerin döviz mevduatında bir çözülme yaratıp yaratmayacağının da takip edileceğini lisana getirdi
Kurda yaşanan hareket spekülatif değil kurumsal talep kaynaklı
Marbaş Menkul Pahalar Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru kurda yaşanan hareketin spekülatif olmadığını kurumların gerçek döviz gereksiniminden kaynaklandığına işaret etti Kuru Dolar TL de mayıs başından bugüne 14 70 16 30 hareketi ile kabaca yüzde 10 luk bir üst hareket var Bu yükseliş daha evvel devir periyot gördüğümüz spekülatif talep olarak görünmüyor Kur Muhafazalı Mevduat eseri tasarrufl arın döviz olarak kıymetlendirilmesi noktasındaki talebi karşıladı Şimdi 6 ay üzere bir vakitte KKM de 848 milyar TL mevduat toplandı bu sayı toplam TL mevduatın yüzde 30 u manasına geliyor KKM öncesi 210 milyar dolara kadar yükselen döviz mevduat hesapları bilhassa sağlanan teşviklerin akabinde tüzellerin döviz satışıyla mart ayında 188 milyar dolara gerileri yani piyasaya 22 milyar dolar buradan geldi lakin mart ayından itibaren burada bir taban oluştuğunu görüyoruz DTH lar marttan beri yatay seyrediyor dedi Başka taraftan cari açığın yüksek olduğunu ve nisan mayıs devri itibariyle cari açığın 30 milyar dolara yaklaşacağını kaydeden Kuru şöyle konuştu
Ekonomide ihracat güçlü lakin ihracatımızın ithalat bağımlılığı yapısal sorun olmaya devam ediyor öteki bir yandan artan güç maliyetleri burayı negatif etkiliyor Cari açığın finansmanı noktasında ise yabancı sermaye girişi epeyce kısıtlı Yıl başından beri pay senedi piyasasından 2 milyar devlet iç borçlanma senetlerinden ise 1 2 milyar çıkış var Bu istikrarlar noktasında son devirde oluşan talebin dış açığı karşılamak üzere tüzellerden geldiği görünüyor Önümüzdeki birkaç ay turizm gelirleri finansman noktasında yardımcı olabilir lakin negatif gerçek faiz ortamında ısıtılan iç talep sonucunda cari açık derinleşiyor ve turizm gelirlerinin tek başına burayı finanse etme ihtimali zayıf
Kuru iktisat siyasetleri noktasında benimsenen düşük faiz düşük enflasyon getirir modelinin 6 aylık süreçte çalışmamış göründüğünü vurgulayarak bu noktada gerçek faizlerin müspet bölgeye çekilmediği sürece kurda üst hareketin devamı öngördüklerini vurguladı