Şans Sohbetleri: Zor günler geride kaldı, daha zoru geliyor

Güldağ İş dünyasından maalesef müspet şeyler duyamıyoruz Bir endüstrici dostumuzla yaptığımız sohbette zor devirden geçtiğimizi tabir edince Zor devirler geride kaldı Artık çok güç devirlere Yahşihan Escort giriyoruz dedi Her şeyin ikinci piyasası oluştu POS tefecileri hortladı Son 15 günde kredilere de sert bir fren geldi Şirketler temerrüde düşmemek için yüzde 30 la çek bozduruyor Artık durum Babaeski Escort neredeyse şirketlerin kendi ortasında borçlanacağı duruma gelecek Özetle çizilen tabloların hiçbirinde olumluya gidiş yok ve herkes birbirine biz nereye gidiyoruz diye soruyor Bunun karşılığını bilen de yok Yeni bir program isteği beklentisi var ancak bunun da geleceğine dair bir işaret yok Herkes birbirine CDS bugün kaç oldu diye biraz da dalga geçerek soruyor Sen nasıl değerlendiriyorsun kesinlikle sana da bu istikamette pek çok tenkit geliyordur

Ağaoğlu Bir iş adamı arkadaşım aradı Ya Ali Beyefendiciğim bu CDS çok yükseliyormuş onu nasıl alırız diye sordu Yani iş şirazesinden çıktığı için haliyle insanların da şirazesi kaydı İş dünyasının paket beklentisi Daha kaç paketler gelir Fakat gelen her paket bir evvelki paketinden çalışmadığı bir yeri kapatmaya çalışıyor onun da çalışmadığı onlarca yeri olacak Maalesef herkes daima kısa vadeyi düşünüyor Bir paket gelecek benim şu andaki sorunumu çözecek diyorlar bunu çözdüğünüz vakit gerisinde yüzlerce büyük sorun daha yaratıyorsun Buyurun size Kur Muhafazalı Mevduat sistemi Piyasayı sakinleştirip bir tıp time out verdiniz Birinci düşündüğünüz vakit kazandığınız bir müdahale idi Pekala kazandığımız vakitte ne yaptınız hiçbir şey Yeni bir paket hiçbir sorunu çözmeyecek Zira makro bir sorun var Makro soruna de makro bir tahlil gerekiyor Siyasi irade o gereken tahlili hiçbir vakit önceliklendirmediğini ısrarla söylüyor Gerçekten faiz artışı beklemeyin dediğiniz anda kur 16 80 lerden 17 22 lere geliyor

Güldağ ‘Enflasyonla gayret yerine büyümeye öncelik’ istikametindeki açıklamalara bakınca beşerler yuvarlandığımız yeri teorize ediyoruz diye reaksiyon gösteriyor haliyle

Ağaoğlu Artık suiniyet aranmaya başlandı Bu kadar kör gözüm parmağına bu iş yapılamaz diyorlar yapılıyor İş insanlarının yaşadığı fonlama problemi Çeki yüzde 30 la kırdırıyor dediğinde vadeye bakılmaksızın ana para üzerinden iskonto yüzde 30 Bir yıllık çeki de kimse yüzde 30 a kırmaz kırıyorlarsa çabucak kırdırsınlar Vadesi kısaldıkça bunun faizi yüzde 200 300 lere kadar çıkar Çok büyük bir maliyettir

Güldağ Bu ortada maliyet demişken Merkez daha evvel sinyalini verdiği teminatta TL’nin yüklerini artırdı TÜFE’ye endeksli değerlerin iskonto oranı yüzde 15’ten yüzde 30’a çıkartıldı Sen nasıl yorumladın

Ağaoğlu 300 milyarın biraz üzerinde TÜFE ye endeksli tahvil vardı piyasada TÜFE’nin bu kadar yüksek artışından sonra piyasa bedeli 1 trilyon TL ye yaklaştı Yaklaşık 3 hafta evvel yüzde 2 iskonto oranı vardı Bankalar 1 trilyonluk tahvili Merkez Bankası na verdiğinde 980 milyar lira fon kullanabiliyordu İskonto yüzde 15 e akabinde da yüzde 30 a yükseltildi Yani bankalar 1 trilyon TL karşılığında Merkez den 700 milyarlık fon kullanabiliyor Bu şu demek sistem var olan kredi yapısı içinde 300 milyar yeni kaynağa muhtaçlık duyuyor Yahut evvel bu 150 milyardı artık bu gereksinim 300 milyara çıktı A Kredi faizlerini üst çekiyor B Sistemdeki likidite sirkülasyonunu azaltıyor Artık bunu neden yaparsınız sorusunu ben gerçekten anlamakta çok zorluk çekiyorum

Güldağ Merakla beklenen kira düzenlemesi de hayata geçti Önümüzdeki temmuz ayına kadar kira artışlarına yüzde 25 hudut getirildi

Ağaoğlu İnanılmaz piyasa bozucu bir adım Gayrimenkulü bir yatırım alternatifi olarak görmeyenlerdenim fakat siz şayet bir gayrimenkul yatırımı yapıp enflasyondan korunmaya çalışıyorsanız yüzde 25 le kiracıyı finanse ediyorsunuz Ben mesken sahibi olarak neden bunu finanse edeyim Ve devlet birçok kontrata karışır hale geldi Anayasada mukavele özgürlüğü olan bir ülkeyiz Devlet bu kadar çok kontrat özgürlüğüne kısıt mı getirirmiş Getirdi ne işe yarayacak Yani bana lütfen bir yıl içinde pasta genişletici bir tedbir pastayı büyüten bir tedbir söylesin birisi Bana benim bildiğim gelen bütün şeyler hatta geçtiğimiz günlerde son bir yıl içinde alınmış tedbirler nelerdir diye baktığımda pastayı büyüten hiçbir tedbire rastlamadım Hepsi pastayı tırtıklayan tedbirler ve istikrarları son derece bozduk nasıl düzelteceğimizi de hakikaten bilmiyorum iş dünyasının düşüncesi da aslında asıl burada kaynaklanıyor

Güldağ Anadolu da bir kelam vardır Yaptığımız elek kalburdan seyrek diye Yani aldığın hiçbir tedbirin aslında bir sürdürülebilirliği de yok Daima sonuçlara odaklanan bir durum var

Ağaoğlu Kök sebeple uğraşmıyoruz Daima pansuman tedavilere başvuruyoruz Kök sorunu çözemediğimiz için de işimiz sahiden çok güç

Güldağ Bu türlü bir ortamda siyaset değiştirmenin tam vakti diye düşünülüyor Lakin o politikayı galiba çok bekleriz Bütün sürdürülemez işaretlere karşın bu türlü bir adım gelmeyeceği görülüyor

Ağaoğlu Sayın Cumhurbaşkanı nın sözleri çok tartışıldı Türkiye’de enflasyon sorunu yok hayat pahalılığı var Para basmadığımız için bu bu türlü Hazine nin bütçe istikrarı teorik olarak kötü gitmiyor Merkez Bankası’nın direkt Hazine yi beslediği bir nizam yok Bu da olduğunda aslında iş büsbütün çığırından çıkacak ve hiperenflasyonları kaçınılmaz bir halde yaşıyor olacağız

Güldağ Emisyonlara para tabanına baktığın vakit harikulade dikleşerek giden bir ivme içinde olduğu görülüyor

Ağaoğlu Biliyoruz da bilmesi gerekenler bilmiyor

Güldağ Pekala ek bütçe hazırlığı var Ankara da onu da mı bilmiyoruz

Ağaoğlu Biz biliyoruz Siyaset yapıcıların bunu bilip bilmediğinden emin değiliz

Güldağ Bakalım önümüzdeki gelişmeler nereye gerçek şekillenecek Lakin nitekim güç devirleri atlattık çok sıkıntı devirlere girmek üzereyiz gibi bir durum var En düşünceli olan da bu güçlü süreçten nasıl çıkacağımızı bilmiyoruz Bazen sorular üzerinden insanları düşündürmek de değerli Zira herkesin bir hazırlık yapması lazım O anlaşılıyor

Asya bile buğday stokluyorsa düşünmek lazım

Güldağ Buğday fiyatları kimi komplo teorilerinin de tesiriyle çok önemli biçimde arttı Ukrayna’da buğday hasadı var temmuzda ve Rusya’nın saldırabileceği dillendirildi

Ağaoğlu Manipülasyona dayanak verici bir destek Fakat Rusya dan bunu beklemem

Güldağ Lakin buğday silolarını bombaladı

Ağaoğlu Tarlayı bombalamak çok kolay iş Beşerler karamsar haberlere inanmayı daha çok tercih ederler Tahıl için BM Rusya Ukrayna ve Türkiye ortasında oluşturulabilecek bir düzenek çalışması var Bu buğday açısından olumlu bir haber Fakat pirinç tüketen Asya nın bile buğday topladığı bir ortamda da her an her şey olabilir

Petrolde 135 140 doları görebiliriz

Güldağ Altında sakin bir görünüm izliyoruz Petrol ise 120 doların üzerinde ısrarcı gibi

Ağaoğlu Spot altın 1850 dolar gümüş 22 dolar civarında yatay seyrini sürdürüyor Petrolde 120 doların üzerine yapışıp kaldık Birtakım raporlar 130 145 dolar diyor Bunlara evvelce daha az prim veriyordum fakat şu anda senaryo bu tarafa yanlışsız gelişiyor güya Rusya nın kışa kadar bu işi sürdürüp kışın gaz silahını çok daha sert çekeceği düşünülüyor Doğal gaz çok önemli altyapılar gerektiriyor Parasını geçtik işin fizikî olarak üretimi bile çok uzun vakit alır Bunların olduğu bir ortamda güç denklemi çok güçlü bir hale geldi ABDiİran görüşmeleri zorlaştı haberleri biraz gerilimi artırdı Fakat ben bunu düzgün haber olarak değerlendiriyorum Ancak bu işin çözüleceğini umuyorum Bu cepheden yeterli haber gelmeden kolay kolay petrol fiyatları düşmeyecek Lakin 135 140 dolarları bekliyoruz üzere görünüyor şu anda