Evrim KÜÇÜK
Dünyanın en büyük metal tüketicisi Çin’de bastırılan talep ve ABD iktisadın ikinci çeyrekte daralması sanayi metalleri üzerinde mart ayından bu yana tesirli olan makus havanın dağılmasını engelliyor. Fakat Çin’de düğmeye basılması beklenen altyapı harcamaları ve ABD’nin agresif nakdî sıkılaştırmasına yönelik beklentilerin gevşemeye başlaması, doların sürat kesmesi metal piyasalarının hudutlu da olsa istikametini üst çevirmesini sağlayabilir. Analistler bakır, alüminyum ve nikel fiyatlarının yılın geri kalanında toparlanma gösterebileceği iddiasında bulunuyor.
Bakır tekrar 8.000 doların üzerine çıkar
Küresel ekonomik sıhhatin değerli bir göstergesi kabul edilen bakır fiyatları mart ayından bu yana agresif nakdî sıkılaştırma ve artan resesyon kaygılarından kaynaklanan daima baskıyla karşı karşıya kalarak, arka arda dördüncü ay düştü. Bakır ağustos ayına ise Londra Metal Borsası’nda (LME) ton başına 7.800 dolar, Comex’de pound başına 3.5 dolar civarında başladı. Yılın geri kalanında ise bakırın toparlanması beklentisi oluştu.
Reuters’in yaptığı bir ankete nazaran Çin’in iktisada yönelik daha fazla altyapı harcaması ve öteki teşvikleri sayesinde bakır fiyatlarının önümüzdeki aylarda ağır kayıpları geride bırakarak toparlanması bekleniyor. Bakır, Çin’deki yavaşlamanın ve potansiyel global sakinliğin talebi azaltacağı dehşetiyle mart ayında ton başına 10.845 dolarlık rekor düzeye ulaştıktan sonraki dört ay içinde yüzde 36 oranında geriledi. O vakitten beri kayıplarının lakin yüzde 10’unu geri alabildi. Ankete katılan 24 analistin medyan varsayımına nazaran LME’de nakit bakır mukavelesinin dördüncü çeyrekte ton başına ortalama 8,134 dolar olması bekleniyor. Bu da geçtiğimiz hafta Çarşamba gününe nazaran fiyatlarda yüzde 7’lik artış manasına geliyor.
“Çin’de en berbatı geride kaldı”
Julius Baer analisti Carsten Menke, “Çin, fiyatların belirlenmesinden kıymetli faktör olmaya devam ediyor. Ama Çin’in büyümesi açısından en kötüsünün geride kaldığına inanıyoruz” dedi. Analistler, piyasadaki sıkışıklığın da biraz hafifl eyeceğini düşünüyor. Bu yıla ilişkin global açık kestirimi 30 bin tona düşürüldü ve Nisan ayında yapılan ankette varsayım edilen 110.000 tonun üçte birinden daha az bir düzeye indi.
Alüminyumda mütevazi kazanç
Alüminyumun fiyatı rekor bir tepeye ulaştıktan sonra geriledi ve analistler önümüzdeki aylarda mütevazı bir kar bekliyorlar. Nakliye, inşaat ve ambalaj sanayilerinde kullanılan alüminyumun LME fiyatı mart ayında ton başına 4.073.50 dolara yükseldi, lakin o vakitten bu yana yüzde 40 düştü. LME nakit alüminyum fiyatının dördüncü çeyrekte ton başına ortalama 2.500 dolarla mevcut fiyattan yaklaşık yüzde 3 üzerine çıkması bekleniyor. Bağımsız analist Goran Cukanoviç, “Çin’deki yüksek üretim artışı ve dünyanın geri kalanına olan talebin düşmesi, ikinci yarıda ve bilhassa bu yılın son çeyreğinde global pazarda fazlalığa neden olabilir” diyor. Analistler, bu yıl alüminyum piyasası açığı varsayımlarını nisan ayında kestirim edilen 1.99 milyon tonluk iddia açığına kıyasla yüzde 90 oranında azaltarak 205 bin tona düşürdüler. Piyasa gelecek yıl 150.000 ton fazlaya geçecek.
Nikelde aşağı istikametli riskler sürüyor
Analistler ayrıyeten, mart ayındaki ralliyle 100 bin doları aşarak LME’yi ticareti askıya almaya ve muahedeleri iptal etmeye zorladıktan sonra süratle geri çekilen nikel fiyatında sonlu bir toparlanma bekliyorlar. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle paniğe kapılan alımlarda kısa müddette yükselen fiyatlar o vakitten beri düşüşte. En kıymetli üreticilerinden Endonezya’da artan nikel üretimi fiyatları düşürürken, nikelin en büyük kullanıcısı olan paslanmaz çelik kesimi cansız. Liberum analisti Tom Price, “Paslanmaz çelik fiyatları düşüyor, fabrikalar çöküyor ve nikel fiyatı için daha fazla aşağı istikametli risk gözüküyor” halinde konuşuyor. Analistler, LME nikel fiyatlarının dördüncü çeyrekte ton başına ortalama 22.000 dolar olmasını ve mevcut düzeyden sadece yüzde 1 üstte olmasını bekliyorlar. Global nikel piyasasının bu yıl 23 bin ton fazla, gelecek yıl ise 50 bin 500 ton fazla görmesi bekleniyor.