İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu, İstanbul Vizyon 2050 Strateji Belgesi’ni Florya’daki İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Hasret Türeci-Uğur Şahin Yerleşkesi’nde kamuoyuna tanıttı.
Konuşması öncesinde İPA Yerleşke içindeki stantları ve üretimi tamamlanan özel tasarım kütüphaneyi gezen İmamoğlu, “Vizyon 2050-Geleceğin İstanbul’u Sunumu”nu, açık havada konumlandırılan 360 derecelik bir platform üzerinde yaptı.
“Binlerce yıldır arşınlanan bu sokaklarda, medeniyetlerin, imparatorlukların başşehri İstanbul’da, üç yıl evvel yeni bir başlangıç yapmak üzere yola çıktık” diyen İmamoğlu’nun konuşmasının satır başları şöyle:
“Bu seyahati kimseyi geride bırakmadan, 16 milyon İstanbullu ile yapacağımızı ve birlikte başaracağımızı daha birinci günden söylemiştik. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bizlere maksat gösterdiği onurlu, huzurlu ve müreffeh geleceği daima birlikte inşa edeceğimize kelam vermiştik. Krizlerin ortasında kalmış, tarafını kaybetmiş, sıkışmış, nereye gideceğini bilemeyen bu kadim kenti ortak akılla, ortak uğraşla, bilimin yol göstericiliğinde, tabiatına, tarihine, kültürüne, bedellerine sahip çıkarak ve İstanbulluların memnunluğunu önceleyerek yöneteceğimize daima birlikte kelam verdik. Kelamı büyütmek için, hayalleri planlara, planları da gerçeğe dönüştürmek için, geleceğe daima birlikte yürümek için yola çıktık.
“Binlerce insanın fikri, emeği ve katkısı var”
Vizyon 2050 Strateji Dokümanı binlerce insanın fikri, emeği ve katkısı ile dataya dayalı tahliller doğrultusunda oluşturuldu ve 3 yılın sonunda şunu gerçekçi bir sav ile ortaya koyabilirim ki bizim artık İstanbul için, Türkiye’nin tüm kentleri ve dünyanın öteki metropollerine umut taşıyacak, demokratik bir hayatı İstanbul’da ve Türkiye’de tesis edecek, geleceğimizi kendi ellerimizle kurmamızı sağlayacak bir planımız var. Öbür bir İstanbul hayalimiz var. İstanbul’un global sistemde stratejik ve güçlü bir aktör olarak öne çıkmasının, kısa periyotlu marka ve tanıtım çalışmalarıyla mümkün olmaz. İstanbul, Balkanlar’dan Kafkasya’ya; Orta ve Yakın Doğu’dan Kuzey Afrika’ya, Karadeniz’den Akdeniz Havzası’na kadar bulunduğu coğrafyanın yegane önderi olan bir dünya kentidir.
“İstanbul, liderliği üstlenmeye aday”
İstanbul tüm tarihi, kültürel birikimiyle, ekonomik imkanları ve hacmiyle, gerçek ve akılcı bir siyasi perspektifin yönlendiriciliğinde, bu liderliği üstlenmeye adaydır. Ve üstlenecektir de. İstanbul, seçimini yapmıştır. İstanbul, kent halkının memnunluğunu ve huzurunu odağına alarak, dünyada barışın, adaletin, çeşitliliğin ve özgürlüğün temsilcisi olarak geleceği kazanacaktır. Gençliği kazanacaktır. Bayanları ve çocukları kazanacaktır. İstanbul 2050 Vizyonu ‘Başka bir İstanbul hayalimiz var’ diyerek çıktığımız bu yeni yolda, her adımda İstanbul’u düşündüğümüz, İstanbul’un ruhunu yine yaşatmak için hazırladığımız çok kıymetli bir rehberdir. İstanbul Vizyon 2050 Dokümanı; global, ulusal, bölgesel ve kentsel ölçekte bugün de izleri görülen lakin geleceğin dünyasının şekillendireceği 5 temel kriz alanına bir meydan okuma programıdır.”
Temel krizi, “Yönetişim ve Demokrasi”, “Ekonomi ve Kalkınma”, “Ekoloji ve Çevre”, “Kentsel Yapılı Etraf, Ulaşım ve Altyapı” ve “Toplumsal Refah ve Adalet” halinde sıralayan İmamoğlu, konuşmasında, her hususa ait tahlil yolları için şu detayları verdi:
“Şimdi sözlerime öbür krizlerden de kaynaklı sıkışma ve tıkanmaları işaret ederken, her seviyede adalet ve demokrasi süreçlerini tahrip eden, demokratik kurum ve konseyleri askıya alan bugünün idare anlayışına ve alışkanlıklarına yönelik en büyük meydan okumayla anlatıma devam etmek istiyorum. Bugün Türkiye’nin içinden geçtiği demokrasi, hukuk ve idare krizi geleceğin İstanbul’unun önündeki en kıymetli mahzuru teşkil etmektedir. Başta İBB olmak üzere idare mercilerinin, karar alma organlarının gerçek manada iştirakçi hale gelmesi ve kentin ana bileşenlerinin faal biçimde paydaş haline getirilmesi amaçlarımızın başındadır. Aslında idare vizyonumuzun özünü, yaklaşımımızı İPA’nın kendisi; İstanbul’umuzun idaresindeki bilime, akla, iştirake dayanan fikri dönüşüm ve ona eşlik eden mekansal dönüşüm özetliyor.
“Sadece İstanbul değil, tüm Türkiye ödemektedir”
İPA ve bünyesindeki 2050 Ofisi, İstanbul İstatistik Ofisi, Kamusal Tasarım Ofisi, Toplumsal Siyasetler Ofisi ve İPA Enstitü’yü, kentte yaşayan farklı kesitleri ortak gayeler doğrultusunda bir ortaya getiren bir ekosistem. Merkezinden çeperlerine tüm İstanbul’umuz, İstanbul Planlama Ajansı’nın çalışma alanıdır. Bu adımlarımız geleceğin İstanbul’unda artık tek bir şeyin değişmez olduğunu kesinleştirmiştir. Artık İstanbul’da her kim misyona gelirse gelsin, ‘Ben yaptım oldu’ asla ve asla diyemeyecektir. O anlayış artık miadını doldurmuştur. İstanbul’un artan nüfusundan kaynaklı meselelerden ötürü daha geniş yetkilere sahip ve daha faal kaynakları kullanan bir yasal mevzuatı hak ediyor. Ama bu alanda yaratılan boşluklar, keyfi yetki gaspları nedeniyle değerli meseleler yaşamaktadır. İstanbul’a yaşatılan bu yetki ve kaynak zorluğunun bedelini ise, yalnızca İstanbul değil, tüm Türkiye ödemektedir. Türkiye’nin öteki kentlerini de yükseltecek, demokratikleştirecek, mahallî idarelerle merkezi hükümet ortasındaki işbirliğini verimli ve tahlil odaklı bir yere taşıyacak kapsamlı bir ‘Yerel İdare Reformu’ vakit kaybedilmeden hayata geçirilmelidir.
“Derhal mektup yazdılar bu hafta”
Dünyanın en değerli metropollerinden biri pozisyonundaki İstanbul’un tarihi, siyasi, iktisadi, mali, sanayi, turizm, ulaşım, iklim, gençlik, kültür, iklim krizi ve çevresel manalarda başkan kent olacak potansiyeli var. Lokal idarelerin bölgesel ve global ölçeklerde kent diplomasisi işbirliği ve ortak çalışmalar yürütebilmesine yönelik yetkilerin genişletilmesi, bu ıslahatın ana başlıklarını oluşturacaktır. Tam da herhalde bunu söyleyeceğini duydular, benim büyükelçiliklerle görüşmem konusunda bana kısıt getirmeye karar verdiler ve derhal mektup yazdılar bu hafta. Bu atakların, yalnızca ve yalnızca merkezi yönetimin, toplum nezdindeki ne yazık ki çürümüşlüğünü göstermek konusundan öteki bir sürece dair manası yoktur.
“2020 yılında 230 milyar dolarlık gayri safi yurt içi hasılası vardı”
Çok değil daha 2 yıl evvel, 2020 yılının başında dolar kuru kaç liraydı hatırlayabiliyor musunuz? Söyleyeyim; 5,9 lira. Artık 20 liraya dayandı. İnsan hayret içerisinde kalıyor değil mi ‘Ekonomi nasıl bu kadar makûs yönetilebilir’ diye. Pekala bunun İstanbul’a tesiri nedir? İstanbul’un 2020 yılındaki döviz kurlarına nazaran 230 milyar dolarlık gayri safi yurt içi hasılası vardı. Ortadan geçen müddette üretim gücü artsa da merkezi yönetimin makûs iktisat idaresi, para siyasetleri ve israfa dayalı nizamı yüzünden bu sayı 89 milyar dolara kadar gerilemiştir. Münasebetiyle İstanbul, ekonomik güç göstergeleri açısından dünya kentleri ortasında irtifa kaybetmiştir. Tercih edilen para siyasetleri doğrultusunda enflasyonun patlamasıyla, bir avuç insanın zenginleşmesi uğruna tüm Türkiye’de ve olağan ki İstanbul’da, halkımızın hayatı katlanılamaz pahalılık ile karşı karşıya kalmıştır. Ancak şunu söylemeliyim: Bu vahim tablo elbette İstanbul’da olduğu üzere Türkiye’de de çok yakın vakitte gerçekleşecek, esaslı ve heyecan verici iktidar değişimi ile inanın çok süratli ilerleyecek ve çok suratı güzelleşecektir.
“Hedefimiz, dünyanın birinci 10 sıralaması içerisinde yer almak”
İstanbul’da amacımız çok açık ve nettir. 2050 Vizyonumuz ve Türkiye’de değişen iktidarın yürüteceği gerçek iktisat ve kalkınma siyasetleri çerçevesinde İstanbul Metropoliten Bölgesi, Doğu Marmara ve Batı Marmara’daki, bilhassa Tekirdağ ve Kocaeli alt bölgeleri ile geliştireceği ekonomik ve mekansal bütünsellik içerisinde yaratacağı 600 milyar dolarlık ulusal hasıla ile dünyanın birinci 10 sıralaması içerisinde yerini alma gücüne, potansiyeline sahiptir. Ve bilhassa gençler size söylüyorum: Kesinlikle sizlerin sayesinde yerinde alacaktır. Hiç kuşku duymuyoruz. İstanbul’u yenilikçi ve yaratıcı teşebbüsler için çekim merkezi haline getirirken, toplumsal adaleti gözetecek adımlar atılacaktır. Üretim ağlarındaki bilgi, teknoloji ve yenilikçilik yüklü dönüşüme iş gücünün ahengini sağlayarak bu alanlardaki istihdamı artıracak adımlara, emeğin tekrar üretimine yönelik uygun mekânsal, toplumsal ve kültürel siyasetler eşlik edecektir.
“Halkımızın gerçek meselelerini görüyoruz”
Genç ve bayan nüfusunun, akılcı eğitim ve iktisat siyasetleriyle istihdama dahil edilmesi beraberinde büyümeyi getirecek. İstanbul, yüzde 71 oranındaki çalışma çağındaki nüfusu ile Avrupa Birliği ortalamasının üzerinde son derece değerli bir potansiyele sahiptir. Bizler, bu potansiyelimizi görüyor ve onu bilhassa yeni iktisadın muhtaçlıkları olan eğitim, bilgi ve teknoloji ile buluşturacak araçları üretiyoruz. Türkiye’de ve İstanbul’da birçok insanın ekonomik manada bir belirsizlik yaşıyor. Pekala bu belirsizlik karşısında çaresiz miyiz? Tahlil var. Biz, halkımızın gerçek problemlerini görüyoruz. 2050’ye gerçek, o gerçek meselelerin tahlili için, adaleti ve doğayı temel alarak yürüyoruz. Bu yürüyüşte yenilikçi araçları ve projeleri süratle hayata geçirmemiz gerekiyor. Lokal idarelerin başrol üstleneceği, kamu kurumlarının uyumu ve işbirliği içerisinde, yaşayanların iştirakçi süreçlerine açık modelleri ve bunu destekleyen ‘İstanbul Yenileniyor’ üzere projeleri bugünün imkanları ile nasıl gerçekleştirmeye başladıysak, yarının büyük imkanları ile daha fazlasını da başaracağız.”
İBB’nin zelzeleden kentsel dönüşüme, ulaşımdan altyapı yatırımlarına, tarihi miraslardan çevresel düzenlemelere kadar birçok alandaki projelerini anlatan İmamoğlu, “hayalindeki 2050 yılının İstanbul’u” için şöyle konuştu:
2050 yılının İstanbul’u, hayatın tüm çeşitliliği ile canlı ve özgür olduğu, herkesin güzel yasadığı bir dünya kentidir. Vizyonumuzun çatısı bu. İstanbul, hedeflediği bu yeterli ömrü sağlamak için planlı gelişmek ve yaptığımız tüm projeksiyon ve değerlendirmeler ışığında 20 milyon eşik nüfusunu aşmamak durumundadır. 2050 yılında 20 milyon İstanbullu; birlikte üreten, birbirinden öğrenen, yaratıcı ve yenilikçi insanların merkezidir. Tüm dünyadan insanları kendisine çeken ve onlara ilham veren İstanbul, insanların içinde bulunmaktan heyecan duyduğu ve zenginleştiği bir kenttir. İstanbul, insanların merak ettiği, hayatta kesinlikle deneyimlemeyi hayal ettiği bir kenttir. İstanbul’da gençlerin sesine bedel verilir ve hürmet duyulur. Gençler, geleceklerini İstanbul’da kurmak için umutla hayata katılırlar. 2050 yılındaki İstanbul, yeşil ve yüksek teknolojili bir üretim merkezidir. Kentin güçlü lokal üreticileri, üretiminin yanı sıra araştırma -geliştirme ve dizaynın da bir kesimidir. Tarım, İstanbul’da kentsel hayatın ve kültürün bir kıymetli bir ögesidir. 2050’nin İstanbul’u, yaratıcı ve yenilikçi teşebbüsçüler için vazgeçilmez hem bölgesel hem global bir merkezdir. Bilgi paylaşımı, birlikte üretim imkanları ve altyapısı kentin her yerine yayılmıştır. İstanbul, tüm dünyadan insanların birlikte üretim yapması için, ortak niyet ve buluşmaların kentidir. 2050 İstanbul’unda eğitim, sıhhat, kültür ve sanat, barınma, sağlıklı besin herkes içindir ve kalitelidir. Tüm İstanbullular kentsel ömrün kesimidir; kendi bedel ve kimliklerini koruyabilir, özgürce yaşayabilirler. Kaynaklardan adil halde hisse alabilirler. İstanbul, dünyada barışın ve müsamahanın temsil edildiği kenttir. Bu kadim coğrafyanın başkanı ve yol göstericisidir. İstanbul’un sokakları, meydanları ve tüm kamusal alanları kültürle, sanatla, sporla renkli ve canlıdır. Tüm İstanbullular bunun modülüdür. İstanbul’a izini bırakır.
İstanbul’un meydanları ve sokakları herkes için tasarlanmıştır. 2050 yılında İstanbul, planlı dönüşmüştür. Global bir ekonomik merkez olmaya devam ederken ve kent ekonomik gücünü artırırken, birebir vakitte insanlara huzurlu, paylaşımcı bir hayat etrafı sunmaktadır. İstanbul’da yasayanlar, sokaklarında yürümenin, işe ya da okula giderken bisiklete binmenin, her yasta spor yapmanın ve oyun oynamanın keyfini sürerler. Trafik İstanbullular için sıkıntı olmaktan çıkmıştır. Ulaşım imkanları ileri düzeylere gelmiştir. 2050’nin İstanbul’u, özgünlüklerini korumuştur. Kendisine bırakılan emaneti, yıllar geçse de müdafaayı bilmiştir. İstanbul’un Boğazı, vapurları, Haliç’i, Adalar’ı, Galata’sı, Beyoğlu bölgesi, Eyüp Sultan’ı ve daha kaçları ile bütünleşmiş¸ kültürel mirası her vakit İstanbul’un ve İstanbulluların kimliğinin kesimidir. 2050’de İstanbul, tüm bileşenleriyle tabiat dostu bir metropoldür. Kentte bulunan tüm canlılar korunur. İstanbul’un tabiatı ve biyoçeşitliliği özgünlüğünün bir modülüdür. Marmara Denizi canlanmış, dereleri canlanmış, Kuzey Ormanları İstanbul’u kanatları altına almıştır. İklim krizine karşı tüm İstanbullular, birlikte gayret etmektedir. Kentin iktisadı, imkanları ve fizikî etrafı adil formda dönüştürülmüştür.
“İstanbul eşitsizliğe karşı adaletin kentidir”
Artık İstanbul, kaynaklarını verimli kullanan, kirletmeyen, döngüsel bir kenttir. İstanbullular, zorluklar karsısında dayanışma içindedir, her vakit ortak hareket eder. Sıkıntılara karşı yenilikçi tahlilleri, daima ve birlikte keşfederler. İstanbul, her seviyede demokratik bir kent hayatı ve özgür tabir alanı sağlar. İstanbullular ise, güçlü sivil alanın en değerli ögesidir. Dünyadaki kaynakların giderek tükendiği; iklim krizi, toplumsal adaletsizlik, savaş ve yıkımlarla uğraş ettiğimiz bir çağda, tüm bu zorluklara ve aksiliklere karşı, İstanbul’u daima birlikte daha adil, daha yeşil, daha yaratıcı, daha sürdürülebilir bir kent haline getireceğimize yürekten inanıyorum. İstanbul, tüm bu meselelerle boğuşan dünyaya pek çok açıdan örnek olacaktır. 2050 yılında İstanbullular, keyifli ve gelecekten umutludur. İstanbul, eşitsizliğe karşı adaletin kentidir.
“İstanbul’un gelecek için bir planı var”
Çünkü İstanbul’un gelecek için bir planı var. Zira İstanbul’un bu plana inanan insanları var. Bugün sizlerle ana başlıklarını paylaştığım Vizyon 2050 Evrakı, şayet bir ortada olabilir ve bu ortak geleceğe sahip çıkabilirsek, İstanbul’dan Türkiye’ye ve tüm dünyaya seslenen adil, eşit, özgür ve refah içerisinde bir ömrün nasıl mümkün olabileceğinin manifestosudur. Bu seyahatte, Cumhuriyetimizi demokrasi ve kalkınma ile ikinci yüzyıla taşırken, İstanbul’umuzun rolünü tanımlayan güçlü bir yol haritasıdır. Gelin bu seyahati, bugünden birlikte koşmaya başlayalım. Hayallerimizden ilham alarak İstanbul’un 2050 Vizyonu ’nu daima birlikte büyütelim. Vizyon 2050, bugünden itibaren 16 milyon İstanbullunun gelecek umududur, İstanbullularındır.”
B40 üyesi balkan kentlerinden katılım
İPA Yerleşke açılışı ve “Vizyon 2050 Sunumu”na; CHP milletvekilleri Turan Aydoğan, Sibel Özdemir, Zeynel Emre, Gürsel Erol, UYGUN Parti milletvekili Hayrettin Nuhoğlu, ÂLÂ Parti İstanbul Vilayet Lideri Buğra Kavuncu, Şişli Belediye Lideri Muammer Keskin, Kadıköy Belediye Lideri Şerdil Dara Odabaşı, Büyükçekmece Belediye Lideri Hasan Akgün, Beylikdüzü Belediye Lideri Mehmet Murat Çalık, Küçükçekmece Belediye Lideri Kemal Çebi, Avcılar Belediye Lideri Turan Hançerli, eski İBB liderleri Nurettin Sözen, Ali Müfit Gürtuna ve CHP İBB Küme Başkanvekili Doğan Subaşı, DÜZGÜN Parti İBB Küme Başkanvekili İbrahim Özkan, B40 üyesi Balkan kentlerinin temsilcileri ile çok sayıda akademisyen ve genç katıldı.
Etkinlikler 2 gün sürecek
İPA Yerleşke açılışı nedeniyle, 5-6 Temmuz günleri ortasında, bahislerinde uzman bilim insanlarının kente ve kentin geleceğine dair görüş, teklif ve projelerinin ele alınıp, tartışılacağı paneller düzenlenecek. Etkinlikler için, yaklaşık 90 bin metrekarelik alanda konumlanan İPA Kampüsü’n farklı yerlerinde buluşma noktaları hazırlandı. Panelistler ve iştirakçiler, ilgi alanlarına nazaran farklı noktalarda bir ortaya geldi. (ANKA)